انگلیسجه‌دن ترجمه: اتک‌یازی ترجمه قوروپو
گلوبال مقیاسدا اهالی‌نین ٪۴۰-نین دانیشدیغی و یا باشا دوشدویو دیلده تحصیل آلماق ایمکانی یوخدور. لاکین چوخ‌دیللی تحصیلده، خصوصیله، مکتبه قدر تحصیلین اهميّینی داها چوخ درک ائتمکله و اجتماعی حیاتدا اونون اینکیشافینا داها چوخ باغلی اولماقلا ایره‌لیله‌ییش الده ائدیلیر.
بین الخالق آنا دیلی گونو دیللرین و چوخ‌دیللیلیگین اینکلوزیولیگی اینکیشاف ائتدیره بیله‌جه‌یینی و دایانیقلی اینکیشاف مقصدلری‌نین هئچ کیمی گئریده قویماماغا یؤنلدیگینی قبول ائدیر. یونئسکو آنا دیلینه و یا بیرینجی دیله اساسلانان چوخ‌دیللی تحصیلی تشویق ائدیر. بو، تحصیل آلانین ان چوخ منیمسه‌دیگی دیلده باشلایان و سونرا تدریجا باشقا دیللری تقدیم ائدن تحصیل نؤعدور. بو یاناشما، آنادیلی تدریس دیلیندن فرقلی اولان تحصیل آلانلارا ائو و مکتب آراسینداکی اوچورومو آرادان قالدیرماغا، دوغما دیلده مکتب محیطینی کشف ائتمه‌یه و بئله‌لیکله، داها یاخشی اؤیرنمه‌یه ایمکان وئریر.
چوخ‌دیللیلیک چوخ‌سایلی مدنيّتلرین، دونیاگؤروشلرین و بیلیک سیستملری‌نین بیرگه مؤوجود اولماسینا و قارشیلیقلی زنگینلشمه‌سینه ایمکان وئرن اینکلوزیو جمعيیتلرین اینکیشافینا تؤحفه وئریر.
۲۰۲۳-جو ایل بین الخالق آنادیلی گونونون مؤوضوعسو «چوخ‌دیللی تحصیل – تحصیلین ديیشدیریلمه‌سی ضرورتی» یئرلی خالقلارین تحصیلینه و دیللرینه ده دقت یئتیریلدیگی ترانسفورماسییا تحصیل اجلاسی زامانی وئریلن تؤوصیه‌‌‌لرله اوست-اوسته دوشور.
آنا دیلینه اساسلانان چوخ‌دیللی تحصیل غیری دومینانت دیللرده، آزلیق قروپلاری‌نین دیللرینده و یئرلی دیللرده دانیشان اهالی قروپلاری اوچون اؤیرنمه‌نی داها ال‌چاتان ائدیر و بو پروسئسه داخیل اولمالارینی آسانلاشدیریر.
دیل مختلیفلیگی‌نین قورونماسی
دیللر شخصییت، اونسيیت، سوسیال اینتئقراسییا، تحصیل و اینکیشاف اوچون مرکب تأثیرلری ایله اینسانلار و پلانئت اوچون استراتئژی اهميت کسب ائدیر. بونونلا بئله، گلوباللاشما پروسئسلری سببیندن اونلار گئتدیکجه داها چوخ تهلوکه آلتیندادیر و یا تامامیله یوخ اولورلار. دیللر یوخ اولاندا دونیانین زنگین مدنی مختلیفلیک قوبئلئنلری ده آزالیر. ایمکانلار، عنعنه‌‌لر، یادداش، اونیکال دوشونجه و ایفاده اوصوللاری – داها یاخشی گله‌جیی تعمین ائتمک اوچون قیمتلی رئسورسلار دا ایتیریلمیش اولور.
هر ایکی هفته‌ده بوتؤو بیر مدنی و اینتئللئکتوال ایرثی داشییان بیر دیل یوخ اولور. دونیادا دانیشیلان تخمینا ۶۰۰۰ دیلین ان آز ٪۴۳ بیر تهلوکه آلتیندادیر. تحصیل سیستملرینده و اجتماعی ساحه‌‌‌ده یالنیز بیر نئچه یوز دیله حقیقتا یئر وئریلمیش، رقمسال دونیادا ایسه یوزدن آز دیلدن ایستیفاده اولونور.
چوخ‌دیللی و مولتی‌کولتورال جمعيیتلر عنعنه‌‌وی بیلیک و مدنيیتلری داواملی شکیلده قورویان و اؤتورن دیللری واسطه‌‌‌سیله مؤوجوددورلار.
بین الخلق آنا دیلی گونو دیل و مدنی مختلیفلیگی، چوخ‌دیللیلیگی تشویق ائتمک اوچون هر ایل قئید اولونور.
۱۶ مای ۲۰۰۷-جی ایلده بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتی‌نین باش گئنل مودورو A/RES/61/266 قطعنامه‌سینده عضو دؤولتلری «دونیا خالقلاری‌نین ایستیفاده ائتدیگی بوتون دیللرین قورونماسینا یاردیم ائتمه‌یه» چاغیردی. عینی قطعنامه ایله گئنل مودورو چوخ‌دیللیلیک و مولتی‌کولتورالیزم واسطه‌‌‌سیله مختلیفلیک و بین‌الخالق آنلاشمادا بیرلیگی تشویق ائتمک اوچون ۲۰۰۸-جی ایلی بین الخالق دیللر ایلی اعلان ائتدی و بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتی‌نین تحصیل، علم و مدنيیت تشکیلاتینی ایلین آپاریجی تشکیلاتی آدلاندیردی.
بو گون دیللرین اینکیشافدا، مدنی مختلیفلیگین و مدنيیتلر آراسی دیالوگون تعمین ائدیلمه‌سینده، عینی زاماندا امکداشلیغین گوجلندیریلمه‌سینده و هامی اوچون کئیفيیتلی تحصیله نایل اولونماسیندا، اینکلوزیو بیلیک جمعيیتلری‌نین قورولماسیندا، مدنی ایرثین قورونماسیندا و سیاسی ایرثین سفربر ائدیلمه‌سینده علم و تئکنولوگییانین فایدالارینی داواملی اینکیشافا تطبیق ائتمک اراده‌سی‌نین مهوم رول اوینادیغی‌نین گئتدیکجه داها چوخ فرقینه واریلیر.
Qaynaq: United Nations
https://www.un.org/en/observances/mother-language-day
